Beiaard

De beiaard van de Sint-Petrusbasiliek

Toren met galmgaten van de Sint-Petrusbasiliek
Overzicht van de klokken

De toren van de Sint-Petrusbasiliek is, met zijn 71,6 meter hoogte, een markant en indrukwekkend herkenningspunt in de regio. Achter de galmgaten van de toren hangt een beiaard van 48 klokken. Dit instrument werd gegoten op basis van drie luidklokken van Van Bergen (Heiligerlee) uit 1948. Petit & Fritsen (Aarle-Rixtel) voegde in 1966 een vierde luidklok toe, waarna deze gieter het in 1968 met de toevoeging van 44 klokken tot een volwaardig vieroctaafs concertbeiaard uitbouwde. Een automatisch bandspeelwerk werd daarbij geïnstalleerd. Op 11 augustus 1968 werd het officieel overgedragen aan het kerkbestuur.

De zwaarste klok van de beiaard
De speeltafel

De beiaard heeft een totaal klokgewicht van 9080 kilogram. De zwaarste klok weegt 2150 kilogram, het kleinste klokje 9,8 kilogram.
Het instrument wordt via een stokkenklavier in een cabine bespeeld. De klavieromvang is A (klinkend c) – c – d – e – chromatisch – c4. Het instrument transponeert een kleine terts omhoog.

Tijdens de restauratie van de kerktoren werd de beiaard in 1982 door klokkengieter Eijsbouts een verdieping hoger gehangen. De bovenste galmgaten werden hierbij weer geopend, zodat de klank verder kon dragen.

In 2016-2017 werd de beiaard uitvoerig gerestaureerd. Het werd al enkele jaren niet meer regulier bespeeld, de mechaniek was dringend toe aan revisie, en door blikseminslagen was het automatisch speelwerk niet meer in werking.

Onderste klokkenstoel

Onder advies van Arie Abbenes (oud-beiaardier van onder meer Utrecht en Eindhoven) werd de beiaard gerestaureerd door de firma Daelmans (Lierop), met medewerking van een groep enthousiaste vrijwilligers. Een belangrijke rol was daarbij weggelegd voor scholieren van het Baanderherencollege in Boxtel. Het automatisch speelwerk werd vervangen door een pneumatisch speelwerk met digitale computer. De mechaniek van de beiaard werd gereviseerd en de cabine opgeknapt.
De beiaard werd op 10 juni 2017 tijdens een feestelijk en drukbezocht evenement weer in gebruik genomen.

In 2018 werd de Stichting Kerkconcerten Boxtel aangezocht om de bespelingen van dit instrument, dat in het bezit is van de Heilig Hartparochie in Boxtel, verder te coördineren. Met behulp van subsidie van de gemeente Boxtel wordt de beiaard weer wekelijks bespeeld en zijn er in de zomer een aantal concerten te beluisteren. De uitstekende akoestiek van de Sint-Petrustoren en de zeer fraaie klokken van Petit & Fritsen, met de sonore basis van Van Bergen in de laagte, maken dit instrument tot een waardig concertinstrument.

De beiaard wordt wekelijks bespeeld door Tommy van Doorn, vaste beiaardier en organist van de Sint-Petrusbasiliek. De bespelingen vinden plaats op vrijdagochtend van 11 uur tot 12 uur, tijdens de weekmarkt.