Historie van SKB
Zondag 10 juni 1965 wordt in de, dan nog jonge (1960), Maria Reginakerk in de Boxtelse nieuwbouwwijk Selissenwal een Pelsorgel in gebruik genomen. Hans Straatman, zelf verdienstelijk amateurorganist, wil het instrument promoten door het te gebruiken voor het geven van concerten. Tevens wordt gedacht aan een combinatie met een ander instrument of zang. Er ontstaat een informeel comité, bestaande uit hemzelf, Dick Heesen, ondernemer en Joop Felix, directeur van de Boxtelse Muziekschool. Zij zijn het die in die beginperiode regelmatig concerten organiseren. Na enige tijd gaan zij ook andere orgels in Boxtel bij hun activiteiten betrekken: het Verschuerenorgel (1938) in de Heilig-Hartkerk, het Van Damorgel (1887) in de kapel van het internaat op Stapelen en het fameuze Smitsorgel (1842) in de Sint-Petruskerk.
Eind 1966 wordt leraar klassieke talen en dan nog pater Assumptionist Wim Aarns, voorzitter. Hij zal die functie vervullen tot april 1988. De naam wijzigt, kort na het aantreden van Wim, in Stichting Kerkconcerten Boxtel i.o. (in oprichting). Die status zal nog een aantal jaren zo blijven.
Op 16 januari 1973 treedt Kees van Houten, hoofdvakdocent orgel aan het Utrechts Conservatorium, Bachvorser, tevens organist van het Robustellyorgel (1772) te Helmond en woonachtig in Boxtel, toe tot het bestuur. April 1988 zal hij Wim Aarns als voorzitter opvolgen en tot op heden blijven.
Bestuursleden Joop Felix en Kees van Houten opperen op enig moment het idee om een orgelconcours voor amateurorganisten in het leven te roepen. Zo wordt in 1973 voor de eerste keer een concours georganiseerd onder de naam Brabants Orgelconcours. Dat blijkt zo’n succes, dat het reeds één jaar later wordt herhaald. Op 6 september 1974 krijgt de club een formele status: per genoemde datum ontstaat de rechtspersoon Stichting Kerkconcerten Boxtel. Gezien de hoeveelheid werk en tijd, die nodig is voor het voorbereiden en realiseren van het orgelconcours, wordt besloten het evenement in de toekomst om de twee jaar te houden. Tevens wordt de naam gewijzigd in Zuid-Nederlands Orgelconcours voor amateurs te Boxtel. In deze vorm wordt de competitie vervolgens, van 1976 tot en met 1988, om de twee jaar gehouden. Het wordt georganiseerd in het kader van het Belgisch-Nederlands Cultureel Verdrag. Deelname aan het concours staat open voor amateurorganisten uit de Nederlandse provincies Noord-Brabant, Zeeland en Limburg, alsmede de Belgische provincies Antwerpen, Limburg, Oost- en West-Vlaanderen. Hoewel de opzet nadien in detail wijzigt, is de formule in het begin zoals hierna wordt beschreven. Afhankelijk van het aantal deelnemers, vindt op een aantal zaterdagen in februari /maart de eerste voorselectie plaats op het Pelsorgel in de Maria Reginakerk. Nadien volgt een ‘lang weekend’ in de Paasvakantie, waarbij het de bedoeling is dat de concoursdeelnemers te Boxtel verblijven. Voor hen die niet in staat zijn dagelijks te reizen wordt een gastadres geregeld. Dat weekend begint met een openingsconcert op woensdagavond in de Heilig-Hartkerk.
Zo worden, in verschillende jaren onder meer, Hohe Messe van J.S. Bach en Messiah van G.Fr. Händel uitgevoerd. Op donderdag volgt overdag de tweede voorselectie op het Smitsorgel, gevolgd door een bespreking door de jury met de deelnemers in de ridderzaal op kasteel Stapelen. De vrijdag is ingeruimd voor een excursie door de deelnemers en studietijd voor de finalisten. ’s Avonds is er een gezellige avond voor de deelnemers. Zaterdagavond geven de drie juryleden een concert op het Smitsorgel. Zondagmiddag nemen de overgebleven organisten, de een na de ander, plaats achter de speeltafel van dit instrument teneinde als finalist de jury te overtuigen van hun kunnen. Na afloop is er juryberaad, gevolgd door de prijsuitreiking door de burgemeester van Boxtel. Veelvuldig zijn technische crews van de NOS met hun wagen en apparatuur aanwezig om ten behoeve van KRO-radio opnamen te maken van openings-, juryledenconcert èn finale.
December 1976 wordt door het wereldberoemde Choir of Saint John’s College, Cambridge o.l.v. George Guest in de Heilig-Hartkerk een muzikale dienst verzorgd: A Service for Advent with Carols. De kerk is tot de laatste plaats gevuld.
Tijden veranderen en daarbij ook subsidiebeleid van overheden. In 1990 kan nog éénmaal een concours worden georganiseerd, dat dan de naam Groot-Nederlands Orgelconcours meekrijgt. Zoals deze naam suggereert staat deelname open voor amateurorganisten uit geheel Nederland plus de eerder genoemde Belgische gewesten. Gebrek aan fondsen leidt er toe dat nadien geen concours meer kan worden gehouden. Onder meer in het cv van musici kan men heden nog regelmatig de vermelding tegenkomen, dat men ooit deelnam aan een orgelconcours in Boxtel.
De Stichting richt zich daarna geheel op concerten op het Smitsorgel, regelmatig met een ander instrument of zang (solo/koor) er bij. In 1995 wordt, op bescheiden wijze, het dertigjarig bestaan gevierd met o.a. de introductie van een folder die vanaf dat moment ieder jaar opnieuw wordt uitgebracht. Tussen eind augustus 2004 en december 2005 wordt het Smitsorgel gerestaureerd. In die periode wordt voor concerten uitgeweken naar het nabijgelegen protestantse kerkje. Nadat in april 2006 het orgel weer officieel in gebruik is genomen worden vanaf dat moment alleen nog orgelconcerten georganiseerd, 6 per jaar. Het jaar 2015 markeert vijftig jaar oog en oor voor (kerk-)muziek en wordt door de Stichting op gepaste wijze gevierd.
(Tekst: Ruud van Nooijen, 4 februari 2015)